Presidenti rus, Vladimir Putin është vënë nën një vëzhgim të jashtëzakonshëm global gjatë muajit të kaluar për pushtimin e Ukrainës, por presidenti rus nuk e ka humbur të gjithë mbështetjen e tij në Evropë. Vendimi i Putin për të nisur një pushtim të plotë të Ukrainës shkurtin e kaluar e ka izoluar ndjeshëm Moskën nga pjesa tjetër e komunitetit ndërkombëtar. Shumica e kombeve evropiane kanë nënshkruar një sërë sanksionesh që synojnë të gjymtojnë ekonominë e Rusisë, megjithëse për këto nuk është rënë dakord botërisht. Por ka tre vende që po anojnë drejt Putin.
Më i rrezikuari që mund të përjetojë destabilizim, është Bosnjë-Hercegovina. Frika e ekspertëve është që në Ballkan nuk përjashtohet një luftë e re. Në të njëjtën ditë që Rusia filloi pushtimin e Ukrainës, një tjetër lajm kaloi kryesisht pa u vënë re: vendimi për të dyfishuar personelin e misionit EUFOR në Bosnje-Hercegovinë (BiH) , forcat e të cilit tani janë deri në 1,100. Megjithëse marrëveshja u zgjidh para fillimit të luftës, ajo u ushqye nga “përkeqësimi i situatës së sigurisë ndërkombëtarisht” e cila “ka potencialin të përhapë destabilitet në Bosnje-Hercegovinë”, sipas komunikatës së EUFOR-it .
Një përhapje e luftës në Ballkan?
“Nëse (Bosnja dhe Hercegovina) vendos të jetë anëtare e ndonjë aleance, kjo është një çështje e brendshme. Përgjigja jonë është një çështje tjetër. Shembulli i Ukrainës tregon se çfarë presim. Nëse ka ndonjë kërcënim, ne do të përgjigjemi”, tha ambasadori rus në Bosnje Igor Kalbukhov marsin e kaluar.
Gatishmëria e Rusisë për t’iu përgjigjur perspektivës së anëtarësimit të Bosnjës në NATO mund të lexohet si një reagim “diplomatik” ndaj përforcimit të EUFOR-it . Megjithatë, Moska tashmë po reagon ndaj Perëndimit në BiH dhe në Ballkan në përgjithësi përmes ndikimit të saj të gjatë. Rusia do të vazhdojë të destabilizojë rajonin përmes metodave të saj tradicionale, si fushatat e dezinformimit, propaganda antiperëndimore, mbështetja për grupet nacionaliste lokale dhe presionet diplomatike kundër NATO-s dhe BE-së.
Serbia
Një gjë e veçantë në Evropë, Serbia nuk është anëtare as e BE-së dhe as e NATO-s dhe presidenti i vendit, Aleksandër Vuçiç, ka marrëdhënie të ngushta me Putinin. Çuditërisht, qëndrimi politik i paqëndrueshëm i Serbisë vetëm sa ka rritur paqëndrueshmërinë në Ballkan përtej Bosnje-Hercegovinës, duke arritur në vendet me pakica solide serbe, si Mali i Zi dhe Kosova. Ndërkohë, BE-ja vazhdon t’i besojë premtimit të presidentit Vuçiç për paqen në Ballkan, i cili ishte pjesë e sloganit të tij të suksesshëm të fushatës në zgjedhjet e fundit.
Hungaria
Në fillim të këtij muaji, kryeministri i Hungarisë Viktor Orban mbajti vendin e tij në detyrë pas një fitoreje të madhe gjatë zgjedhjeve parlamentare të vendit. Që kur u bë kryeministër, Orban është përplasur vazhdimisht me institucionet e Bashkimit Evropian (BE), ndërsa ka zhvilluar gjithashtu një marrëdhënie të ngushtë me Putin. Edhe pse Hungaria, një anëtare e BE-së dhe Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO), e ka dënuar pushtimin e Rusisë, ajo nuk ka rënë dakord me të gjitha veprimet e ndërmarra nga Perëndimi. Në veçanti, Budapesti ka kundërshtuar një ndalim të importeve ruse të energjisë dhe ka refuzuar t’i sigurojë Kievit në mënyrë dypalëshe armë.
Fitorja e Orban do të thotë se ai ka të ngjarë të ndjekë një qëndrim të ngjashëm ndërsa liderët e BE-së debatojnë nëse do të vendosin sanksione më të ashpra ndaj Moskës. Gjatë kohës së tij si kryeministër, ai ka ndryshuar gradualisht sistemin elektoral hungarez për të mbetur në pushtet. Analistët politikë kanë komentuar se ndryshimet përfaqësojnë një ndryshim në Budapest duke u kthyer nga një demokraci në një autokraci.
Në të njëjtën ditë që Rusia filloi pushtimin e Ukrainës, një tjetër lajm kaloi kryesisht pa u vënë re: vendimi për të dyfishuar personelin e misionit EUFOR në Bosnjë-Hercegovinë (BiH) , forcat e të cilit tani janë deri në 1,100. Megjithëse marrëveshja u zgjidh para fillimit të luftës, ajo u ushqye nga “përkeqësimi i situatës së sigurisë ndërkombëtarisht” e cila “ka potencialin të përhapë destabilitet në Bosnje-Hercegovinë”, sipas njoftimit të EUFOR-it .
