Të dhënat për COVID-19 përmbajnë një realitet shqetësues: ne nuk e kemi idenë kush, mes nesh, po përhap sëmundjen. Rreth gjysma e “përhapësve” të padëshiruar të virusit ndjehen mirë deri në dy ditë para se të shfaqin simptomat famëkeqe të kollës, etheve dhe lodhjes, por deri atëherë ata mund të kenë infektuar tashmë një mori njerëzish.
Në të njëjtën kohë, grupi edhe më i paspecifikuar i individëve të infektuar nga koronavirusët që mbesin asimptomatikë përbëjnë 40% të infeksioneve në Shtetet e Bashkuara, sipas vlerësimeve të Qendrave Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve.
Por pyetja edhe më konfuze është pse këto dy grupe – transmetuesit presimptomatikë dhe rastet asimptomatike – janë kaq të shpeshta.
Viruse të tjerë, si gripi dhe ftohja, gjithashtu përhapen në heshtje. Por, paqartësia ekstreme e virusit që shkakton COVID-19 e bën më të vështirë kontrollin.
Pjesë e problemit është mungesa e njohurive se si sëmundja manifestohet. Ne e dimë që të moshuarit, njerëzit obezë dhe njerëzit me kushte të tjera të tilla si astma ose diabeti kanë më shumë të ngjarë të zhvillojnë një formë serioze të COVID-19. Por subjektet që janë të infektuar dhe që shpëtojnë nga simptomat më serioze të virusit janë më të vështirat për t’u interpretuar.
Studiuesit po përpiqen të studiojnë biologjinë e këtyre rasteve delikate dhe të krijojnë modele të lidhura për të parashikuar përhapjen e COVID-19. Të dhënat e fundit sugjerojnë se mund të jetë një kombinim i gjenetikës, moshës dhe individualitetit të sistemit imunitar personal për të përcaktuar nëse infeksioni zhvillohet në një rast të butë ose pothuajse të pakuptueshëm.
Vështirësia më e madhe në studimin e transmisionit asimptomatik është aftësia për të kuptuar sa shpesh ndodh, sepse subjektet që nuk kanë çrregullime rrallë i nënshtrohen testit.
Dhe madje edhe në vendet që kanë kryer fushata të gjera testimi, të tilla si Kina dhe Islanda, ka qenë e vështirë të merren të dhëna të besueshme. Një arsye është se studimet kërkimore nuk i ndjekin pacientët mjaft gjatë pas testit për të parë nëse ato shfaqin simptoma më vonë.
Një studim i ri i botuar në Nature vlerësoi se në Wuhan, Kinë, 87% e infeksioneve nuk u zbuluan në fillimin e pandemisë, sepse profesionistët e shëndetit nuk dinin për përhapjen presimptomatike.
Sa për subjektet që nuk tregojnë simptoma, nuk është ende e qartë se sa transmetues mund të jenë, sepse studiuesit kanë vështirësi të dokumentojnë transmetimin e tyre të virusit.
CDC (Qendra për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve) vlerëson se ngjitja e rasteve asimptomatike është 75% në krahasim me rastet simptomatike, megjithatë paralajmërimi se ky vlerësim bazohet në një njohuri mjaft të paqartë të të ashtuquajturës “përhapje virale”, d.m.th. lëshimi i pavetëdijshëm i virusit në atmosferë nga subjektet e infektuara.
Ndoshta, për fillestarët, subjektet asimptomatike janë bartës të një ngarkese të reduktuar virale, ose sistemi i tyre imunitar sillet si ai i lakuriqëve.
“Lopët kanë këto viruse, por nuk zhvillojnë sëmundjen. Ata duket se kanë një përgjigje imune që i lejon ata të kapërcejnë virusin, “thotë Stanley Perlman, profesor i mikrobiologjisë dhe imunologjisë në Universitetin e Iowa, në Iowa City.
Këto teori mund të hedhin dritë në hulumtimet e reja kineze që tregojnë se individët asimptomatikë kanë një përgjigje të dobët imune në përgjithësi dhe prodhojnë më pak antitrupa, një nga armët mbrojtëse të sistemit imunitar.
Ajo që studiuesit menduan se ishin raste të vërteta asimptomatike në të vërtetë mund të ishin paucizimptomatike, domethënë, raste në të cilat ato pak simptoma janë aq të buta sa të jenë thuajse të papranueshme.
“Ata janë sëmundje të buta që ju bëjnë të ndiheni jo në gjendje të mirë, por ato nuk ju bëjnë të mendoni për një infeksion COVID-19”, thotë Lauren Ancel Meyers, profesor i biologjisë së integruar në Universitetin e Teksasit në Austin, i cili studion modele të sëmundjeve.
Njohja më e mirë e kësaj zone gri mund të jetë me rëndësi thelbësore për frenimin e përhapjes së virusit.
“Do të ishte e rëndësishme të kuptohet që simptomat e buta janë të zakonshme, kështu që ne mund të identifikojmë dhe izolojmë këta personamë shpejt”, thotë Meyers.
“Nëse rastet e vërteta asimptomatike janë më pak nga sa mendojmë, kjo mund të ketë një ndikim të madh në parashikimet tona dhe politikat e rihapjes.”
