Ukraina dhe Rusia kanë bërë përparim të rëndësishëm në një plan 15-pikësh të paqes, duke përfshirë një armëpushim dhe tërheqje ruse, nëse Kievi deklaron neutralitet dhe pranon kufizime për forcat e tij të armatosura, sipas tre personave të përfshirë në bisedime.
Marrëveshja e propozuar, të cilën negociatorët ukrainas dhe rusë e diskutuan plotësisht për herë të parë të hënën, do të përfshinte heqjen dorë nga ambiciet e tij për t’u bashkuar me NATO-n dhe premtimin për të mos lejuar baza ushtarake të huaja ose armatime në këmbim të mbrojtjes nga aleatët si SHBA, Britania e Madhe. dhe Turqia, thanë BURIMET.
Natyra e garancive perëndimore për sigurinë e Ukrainës – dhe pranueshmëria e tyre për Moskën – mund të rezultojë ende si një pengesë e madhe për çdo marrëveshje, siç mund të ishte statusi i territoreve ukrainase të pushtuara nga Rusia dhe përfaqësuesit e saj në 2014.
Edhe pse Moska dhe Kievi thanë të mërkurën se kishin bërë përparim në kushtet e një marrëveshjeje, zyrtarët ukrainas mbeten skeptikë nese Presidenti rus Vladimir Putin është plotësisht i përkushtuar ndaj paqes dhe ata jane te shqetesuar se Moska mund të blejë kohë për të rigrupuar forcat e saj dhe për të rifilluar ofensivën e saj.
Mykhailo Podolyak, një këshilltar i lartë i presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky, i tha Financial Times se çdo marrëveshje do të përfshinte padiskutim “terheqjen e trupave te Federatës Ruse në nga territori i Ukrainës” – përkatësisht nga rajonet jugore përgjatë Detet Azov dhe Detet e Zi, si dhe territori në lindje dhe në veri të Kievit.
Ukraina do të lejohet te mbajë forcat e saj të armatosura, por do të jetë e detyruar të qëndrojë jashtë aleancave ushtarake si NATO dhe nuk do lejohet te mbaje baza te huaja ushtarake në territorin e saj.
Sekretari i shtypit i Putinit, Dmitry Peskov u tha gazetarëve të mërkurën se neutraliteti për Ukrainën bazuar në statusin e Austrisë ose Suedisë ishte një mundësi.
Pavarësisht përparimit në bisedimet e paqes, qytetet ukrainase u vunë nën granatime të forta për të tretën natë radhazi, ndërsa Kievi tha se po fillonte një kundërofensivë kundër pushtuesve rusë.
Megjithëse kushtetuta e Ukrainës e detyron atë të kërkojë anëtarësimin në NATO, Zelensky dhe ndihmësit e tij kanë minimizuar gjithnjë e më shumë shanset e Ukrainës për t’u bashkuar me aleancën ushtarake transatlantike, një perspektivë që Rusia e sheh si një provokim.
Ukraina, shtoi Podolyak keshilltari I zelenskit , si pjesë e çdo marrëveshjeje “do të mbajë patjetër ushtrinë e saj”. Ai gjithashtu hodhi poshtë rëndësinë e një ndalimi të bazave të huaja në Ukrainë, duke thënë se kjo ishte tashmë e përjashtuar nga ligji ukrainas.
Dy nga njerëzit thanë se marrëveshja e supozuar përfshinte gjithashtu dispozita për ruajtjen e të drejtave për gjuhën ruse në Ukrainë, ku ajo flitet gjerësisht edhe pse ukrainishtja është e vetmja gjuhë zyrtare. Rusia e ka cilësuar pushtimin e saj si një përpjekje për të mbrojtur rusishtfolësit në Ukrainë nga ajo që pretendon se është “gjenocid” nga “neo-nazistët”.
Problemi më i madh mbetet kërkesa e Rusisë që Ukraina të njohë aneksimin e Krimesë në vitin 2014 dhe pavarësinë e dy shteteve separatiste në rajonin kufitar lindor të Donbasit.
Ukraina ka refuzuar deri më tani, por është e gatshme ta ndajë çështjen, tha Podolyak.