Neshat Xhemil Tozaj, shkrimtar, publicist dhe skenarist i mirenjohur u lind në Kallarat të Vlorës më 1 janar 1943. Ka kryer studimet për drejtësi në Fakultetin e Shkencave Politike-Juridike të Universitetit të Tiranës. Ka punuar si oficer në Sektorin e Ekspertizës Kriminalistike të Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe për shumë vjet ka qenë përgjegjës i Laboratorit Qendror të Kriminalistikës.
Shkrimtar, që nga viti 1990 në profesion të lirë. Ka lëvruar gjininë e tregimit, të novelës, të romanit, të skenarit letrar për filma artistikë dhe pas vitit 1990 ka botuar esse dhe publicistikë. Ka botuar në shqip 22 libra: 10 romane, shumë novela e përmbledhje me tregime dhe ese. Një nga veprat e tij që pati jehonë edhe jashtë vendit është romani “Thikat” (1989), i botuar edhe në Greqi (1990) e Francë (1991). Në Francë ka botuar edhe vepra të tjera.
Është autor e bashkautor i 9 skenarëve për filma të shfaqur në kinematë tona. Ai ka punuar si skenarist në Kinostudio, duke shkruar historitë e një prej disa filmave më të njohur në atë kohë, si “Fije që priten”, apo “Dora e ngrohtë”.
Në vitet në vazhdim nuk u shkëput nga krijimtaria letrare. Më 1990, është njëri nga tre nismëtarët për themelimin e Forumit Intelektual për Mbrojtjen e të Drejtave të Njeriut (sot Komiteti Shqiptar i Helsinkit). Në vitin 1992 njëri nga dy nismëtarët për themelimin e shoqërisë për të mbrojtur të drejtën e autorit në fushën e artit. Prej disa vitesh Tozaj drejtonte “Albautor”, një shoqëri për mbrojtjen e të drejtave të autorit.
Shkrimtari, publicisti dhe skenaristi i mirenjohur Neshat Tozaj në moshën 65-vjeçare, më 29 nëntor 2008, i ndodhur për kurim në Amerikë unda para kohe nga jeta në kulmin e krijimtarisë së tij publicistike e letrare.
Kallarati ndihet krenar me këtë bir, i cili së bashku edhe me mjaftë intelektual të tjerë i bënë nder e lavdi vetes, familjes, atdheut, por edhe Kallaratit, duke e bërë të njohur në mbarë vendin dhe më gjerë.
Qoftë i paharruar emri, kujtimi dhe vepra e tij!
Për lexuesit po bëjmë te ditur krijimtarinë e tij kryesore letrare dhe artistike si më poshtë:
Skenare filmash
————————-
Vetmi (1990)
Vrasje ne gjueti (1987)
Vendimi (1984)
Dora e ngrohtë (1983)
Gracka (1983)
Gëzhoja e vjetër (1980)I treti (1979)
Nga mesi i errësirës (1978)
Fije që priten (1976)
Disa nga librat me te njohur te botuar
———————————————————–
Turpi , (Elite, 1998)
Diktatura dhe demokracia në Shqipëri, (Shtëpia Botuese “Bota Shqiptare”, 1996)
Pragu i tjetërsimit, (Albin, 1994)
Perversët , (Bota Shqiptare, 1994)
Pse flasj, (Shtëpia Botuese e Lidjhes së Shkrimtarëve, 1993)
Në gjurmë të të tretit, (Shtëpia Botuese “Naim Frashëri”, 1979)
Thikat, (Shtëpia Botuese “Naim Frashëri”, 1989)
Mes nesh, (Shtëpia Botuese “Naim Frashëri”, 1986)
Rrëmbimi i arkivit, (Shtëpia Botuese “Naim Frashëri”, 1977)
Takimi i fundit, (Shtëpia Botuese “Naim Frashëri”, 1976)
Në emër të popullit, (Shtëpia Botuese “Naim Frashëri”, 1984)
Dora e ngrohtë, (Shtëpia Botuese “Naim Frashëri”, 1983)
